Muzyka liturgiczna

    Muzyka liturgiczna jest sztuką świętą, która różni się od sztuki religijnej i świeckiej. Między tymi rodzajami sztuki jest istotna różnica. Przedmiotem sztuki religijnej jest religia w ogólności, podczas gdy przedmiotem sztuki liturgicznej jest kult Boży. Rozróżnienie to pokazuje, że nie każde dzieło sztuki o charakterze religijnym, już tym samym jest dziełem sztuki liturgicznej. Obydwa te rodzaje sztuki mają podwójny cel, a mianowicie: doznanie estetyczne i wyraźne ukierunkowanie na Boga (sztuka religijna) lub wyraźne przeznaczenie do kultu Bożego (sztuka liturgiczna). Głównym celem sztuki religijnej jest doznanie estetyczne, a drugorzędnym celem zwracanie myśli człowieka do Boga. Natomiast głównym celem sztuki liturgicznej jest kult Boży, a dopiero drugorzędnym celem jest przeżycie estetyczne, Sztuka religijna nie jest niczym krępowana, jest niezależna i zmierza po swojemu do pełnego rozwoju, do osiągnięcia najwyższej doskonałości. Tymczasem sztuka liturgiczna zależna jest w swoim rozwoju od kultu Bożego, któremu służy i zmierza do takiej doskonałości, jaka odpowiada temu kultowi. Krótko i obrazowo można powiedzieć, że sztuka religijna jest panią w pełni wolną, podczas, gdy sztuka liturgiczna jest służebnicą kultu Bożego, obrzędów liturgicznych. Pius XII pisze, a cytat przytacza Instrukcja Kongregacji Obrzędów: „Muzyka religijna to ta muzyka, która zarówno według zamiaru kompozytora, jak i z założeń oraz celu samego dzieła, stara się wyrazić i wzbudzić uczucia religijne. Dlatego też bardzo sprzyja pobożności. Ponieważ jednak nie jest przeznaczona do celów kultu i odznacza się dość swobodnym charakterem, nie wolno jej używać przy czynnościach liturgicznych” (Instr. 1958, 10).

    Konstytucja o Liturgii nie podaje definicji muzyki liturgicznej. Ale instrukcjaMusicam sacram z 1967 r. za Piusem X (zm. 1914r.) powiada, że jest to muzyka powstała dla oddawania chwały Bogu i odznacza się świętością oraz doskonałością formy (nr 4).

Od muzyki liturgicznej, wokalnej i instrumentalnej wymagana jestświętość. Znaczy to, że sam utwór, jak i jego sposób wykonania nie mogą zawierać nic świeckiego. Muzyka jest tym bardziej święta im ściślej jest związana z liturgią. Słowa modlitw ubrane w szatę dźwiękową stanowią jedną całość. Muzyka nie jest tu dodatkiem, ale integralną częścią samej liturgii, uroczystym sposobem zwracania się do Boga. „Śpiew kościelny związany ze słowami jest nieodzowną oraz integralną częścią uroczystej liturgii” (KL 112). Muzyka liturgiczna uświetnia liturgię, a taką funkcję może spełniać jedynie muzyka doskonała. Chodzi przede wszystkim o to, aby posiadała cechy prawdziwej sztuki i poprawnie była wykonana.

    Liturgia i muzyka kościelna mają zatem te same cechy, oraz ten sam cel, którym jest chwała Boża i uświęcenie wiernych. Muzyka w zgromadzeniu liturgicznym spełnia potrójną formę: 
- serdeczniej wyraża modlitwę zanoszoną do Boga;
- przyczynia się do jednomyślności wszystkich śpiewających;
- nadaje uroczysty charakter obrzędom świętym.